اهمیت خودشناسی و انتخاب رشته بر آینده تحصیلی افراد
خودشناسی و انتخاب رشته تحصیلی از جهات مختلف به هم مرتبط بوده و مجموعا نقش مهمی در آینده افراد ایفا می‌کنند. پی بردن به استعدادهای فردی و علایقی که مشوق افراد در انجام بهتر کارها هستند، کمک می‌کند تا فرد رشته تحصیلی مناسب و به‌تبع آن شغل ایده‌آل خود را بهتر و آسان‌تر پیدا و انتخاب کند.
شناخت شخصیت و گرایش‌های افراد و افکار و نیازهای درونی آنها می‌تواند نقش بزرگی در انتخاب رشته مناسب و اشتغال صحیح آنها در آینده داشته باشد.
در مطلب پیش رو ضمن بررسی این موضوع، به موارد موثر در این زمینه می‌پردازیم.
شاید شما هم در سنی به سر می‌برید که باید نسبت به انتخاب رشته تحصیلی برای خود اقدام کنید یا دارای فرزندانی در چنین موقعیتی هستید. اهمیت این موضوع در آینده شغلی افراد بسیار زیاد است و نقش موثری در مسیر زندگی آنها به‌جا می‌گذارد. بر همین اساس باید این مرحله از گزینش را در زندگی هر فرد مرحله‌ای حساس و کلیدی به‌شمار آورد که نیازمند تحقیق و پیگیری زیادی است.
در کنار همه تحقیقاتی که در مورد رشته‌ها و گرایش‌های تحصیلی صورت می‌گیرد، تحقیق درباره روحیات و علایق فردی نیز بسیار مهم است. این که فرد با خودشناسی و انتخاب رشته و شناخت نیازها و توانایی‌های ذهنی خود نسبت به بررسی رشته‌های مختلف تحصیلی اقدام کند، تاثیر بالایی در انتخاب بهینه و اصولی او در این زمینه خواهد داشت.
چگونه می‌توان رشته مورد علاقه خود را شناخت؟
دوران نوجوانی از جهات مختلف دارای اهمیت و حساسیت بالایی بوده و در تعیین آینده افراد نقش مهمی ایفا می‌کنند. یکی از این موارد، انتخاب رشته تحصیلی است که در این دوران صورت می‌گیرد. سهم والدین و اطرافیان به‌ویژه مسئولان آموزشی در این مورد بسیار پررنگ بوده و در انتخاب نهایی فرد و درنتیجه، آینده او تاثیر می‌گذارد.
در همه این موارد، خودشناسی و انتخاب رشته و آشنایی با انگیزه‌های فردی و علایق شخصی بیشترین نقش را در انتخاب موفق و ایده‌آل برای افراد دارد.
بسیاری از نوجوانان در این مرحله از شناخت علایق خود به‌طور مستقیم و دقیق اظهار ناتوانی می‌کنند. این موضوع به موارد زیادی بستگی دارد و می‌تواند ناشی از شرایط روحی و هیجانات خاص دوران بلوغ نیز باشد. به این معنا که افکار و روحیات فرد در این زمان خاص دچار نوسانات زیادی است که تواند تشخیص و تصمیم‌گیری قطعی را از او سلب می‌کند.
به این منظور لازم است این کار با کمک والدین و مشاور تحصیلی و از راه‌های غیرمستقیم صورت گیرد. برای مثال از طریق بررسی نقاط قوت تحصیلی فرد می‌توان شرایط آینده فرد را در دانشگاه و موقعیت‌های شغلی تشخیص داد. به‌عبارتی خودشناسی و انتخاب رشته در شناخت استعداد تحصیلی نوجوانان، راهی برای دستیابی به توان و علایق آنها در مراحل بعدی تحصیلی است. این مورد به‌ویژه با آزمون‌های عملی و مشاوره با کارشناس تحصیلی و روان‌شناسانان حوزه نوجوان به‌خوبی قابل تشخیص است.
7 کلید طلایی برای موفقیت در خودشناسی!
اگر قصد دارید انتخاب رشته هوشمندانه و حضور موفقی در اجتماع داشته باشید، لازم است پیش از هر اقدامی در مسیر خودشناسی و انتخاب رشته تحصیلی گام بردارید. برای این کار لازم است موارد زیر را در شخصیت خود مرور کرده و بشناسید:
استعدادها، مدل‌ها و توانمندی‌های ذهنی:
هریک از ما توان و استعدادهای فردی را از طبیعت به ودیعه گرفته‌ایم. نقش ژنتیک و تاثیر فاکتورهای اکتسابی و آموزشی در تقویت این موارد نیز تا حد زیادی به محیط و شرایط زندگی افراد بستگی دارد.
ویژگی‌های شخصیتی و روانشناختی:
این‌که از نظر فردی چگونه خصوصیاتی داریم در شکل‌گیری آینده و شرایط شغلی ما بسیار موثر است. تشخیص این که فردی صبور هستیم یا عجول، به مسائل به شکل سطحی نگاه می‌کنیم یا عمقی، قدرت استدلال و میزان تحمل ما در برابر مشکلات چه اندازه است و بسیاری نکات به‌ظاهر ریز اما بسیار مهم شخصیتی اهمیت دارد. خودشناسی و انتخاب رشته می‌تواند نقش عمده‌ای در انتخاب‌ها و موفقیت‌های بعدی ما داشته باشد.
ویژگی‌ها و توانمندی‌های فیزیکی:
برخی رشته‌های تحصیلی و به‌تبع آن برخی مشاغل نیازمند ویژگی‌ها و توانمندی‌های فیزیکی خاصی بوده و بدون داشتن این مشخصات نمی‌توان در انجام آنها موفق بود. برای مثال رشته‌های تربیت بدنی اغلب نیازمند توانایی‌های فردی و استعدادهای جسمی در افراد است و بدون وجود این موارد رسیدن به موفقیت در این رشته‌ها بسیار دشوار یا غیرممکن خواهد بود.
احساسات و هیجانات:
خودشناسی و انتخاب رشته تحصیلی و شغل آینده بر اساس آن ازجمله مواردی است که با روحیات فردی و هیجانات افراد ارتباط مستقیم دارد. برخی مشاغل نیازمند روحیه آرام و برخی نیازمند شخصیت هیجانی و پرشور هستند. انتخاب صحیح و به‌جای هریک از این رشته‌ها با توجه به خلق‌وخو و روحیات افراد نقش مهمی در موفقیت افراد در تحصیلات و آینده شغلی آنها دارد.
نقاط ضعف و قوت:
همه ما انسان‌ها دارای نقاط ضعف و قوت گوناگونی هستیم که شرایط کاری و موفقیت‌های تحصیلی ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. کافی است این موارد را شناخته و در انتخاب رشته تحصیلی به آنها توجه ویژه داشته باشیم. به این ترتیب بی‌شک انتخاب بهتری داشته و کمتر دچار مشکلات حاشیه‌ای و دردسرهای شغلی در آینده خواهیم شد.
دغدغه‌ها، علایق و نفرت‌ها:
چالش‌های فکری و دغدغه‌های شخصی، موارد بسیار مهمی هستند که نادیده گرفتن آنها در مسیر خودشناسی و انتخاب رشته تحصیلی، می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. برای مثال برخی افراد با شیفت‌های شبانه و مشاغل نیازمند هوشیاری در شب و بی‌نظمی در خواب مشکل دارند. توصیه می‌شود چنین افرادی رشته‌های تحصیلی مرتبط با چنین مشاغلی را از لیست انتخاب‌های خود کنار بگذارند.
هم‌چنین اگر از مورد خاصی تنفر داشته یا نسبت به آن فوبیا دارید، بهتر است گرایش تحصیلی خود را در در زمینه‌های دیگری انتخاب کنید.
توانایی‌ها و مهارت‌ها:
در صورتی که استعداد یا مهارت خاصی دارید، تحصیل در رشته‌ای که به آن استعداد یا مهارت مربوط باشد، می‌تواند بهتر و در زمان کوتاه‌تری شما را به نتایج مطلوب برساند.
سخن پایانی
خودشناسی و انتخاب رشته تحصیلی از موارد مهم و کلیدی در آینده شغلی و موفقیت افراد به‌شمار می‌آید. نقش مهم این ویژگی در آینده تحصیلی و کسب مدارج بالا می‌تواند زندگی و آینده افراد را به‌کلی تغییر دهد.
برای رسیدن به این مرحله، اجرای گام‌های مهمی مانند بررسی نقاط ضعف و قوت شخصی از نظر جسمی و روحی، شناخت علایق و استعدادها و نیز آگاهی از توانایی‌های فردی و مهارت‌ها بسیار مهم و کارساز است.
در پایان پیشنهاد می‌کنیم با بررسی و تجزیه و تحلیل ویژگی‌های فردی، شناخت علایق و استفاده از خدمات مشاوره با راهنمای رشته تحصیلی، مسیر شناخت خود و انتخاب بهتر رشته تحصیلی مناسب و شغل ایده‌آل آینده خود را هموار کنید.
نویسنده: کلاسینومگ