علوم انسانی یکی از سه رشته‌ی اصلی در دوران پایانی تحصیل دانش‌آموزان در مدرسه است. دانش‌آموز بعد از سپری کردن این دوران باید تصمیم بگیرد که برای ورود به دانشگاه، کدام رشته از زیرمجموعه علوم انسانی را انتخاب کند.

رشته های علوم انسانی به مطالعه، بررسی و شناخت مسائل مربوط به انسان در حوزه‌های مختلف می‌پردازند. برخلاف رشته‌های فنی، افرادی که وارد رشته های علوم انسانی می‌شوند، بیش از آنکه نیازمند کار کردن با دست و ابزارآلات باشند، از قوه‌ی حافظه و استدلال خود استفاده می‌کنند. در گذشته این یک گزاره‌ی پذیرفته شده بود که بسیاری معتقد بودند افراد باهوش‌تر و مستعدتر وارد گروه‌های تجربی یا ریاضی می‌شوند و افرادی که ضعیف‌تر هستند رشته های علوم انسانی را انتخاب می‌کنند؛ اما آنچه امروز جامعه شاهد آن است، این است که یک کشور برای توسعه و پیشرفت در درجه‌ی اول، نیازمند جامعه‌ی سالم، انسان سالم و سیاست سالم است و این مهم تحقق نمی‌یاید مگر با تربیت متخصصان در حوزه‌ی علوم انسانی.

خوشبختانه در سال‌های اخیر نگاه مثبت و امیدوارکننده به رشته های علوم انسانی بیشتر شده و داوطلبان ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر تمایل بیشتری برای ورود به این گروه دارند. هرچند رشته های علوم انسانی بسیار متنوع هستند، در این مقاله سعی کردیم تعدادی از برترین و محبوب‌ترین آن‌ها را معرفی کنیم.

برترین و محبوب ترین رشته های علوم انسانی

1.روان‌شناسی

رشته‌ی روانشناسی از محبوب‌ترین رشته های علوم انسانی است که به مطالعه‌ی رفتار و فرآیندهای ذهنی انسان می‌پردازد. افرادی که از آسیب‌های روحی و اختلال در عملکرد روزانه رنج می‌برند می‌توانند از خدمات روانشناختی بهره ببرند. برای فعالیتِ محدود در این حرفه حداقل مدرک کارشناسی و برای ورود به حوزه‌ی درمان و فعالیت به‌عنوان درمانگر، حداقل درجه‌ی کارشناسی ارشد و گذراندان ساعت‌های نسبتا طولانی کارورزی و آموزش‌های عملی نیاز است. رشته‌ی روانشناسی جزو مشاغل پردرآمد محسوب می‌شود. کار در کلینیک‌های مشاوره و روان‌درمانی، بهزیستی،‌ آموزش و پرورش،‌ نیروی انتظامی، کانون اصلاح و تربیت و بیمارستان‌ها، گزینه‌های پیشنهادی برای اشتغال فارغ‌التحصیلان رشته‌ی روانشناسی هستند.

2.حقوق

دومین رشته‌ی پرطرفدار و البته پول‌ساز در بین رشته های علوم انسانی، رشته‌ی حقوق است. اگر به وکالت، قضاوت یا مدیریت و فعالیت در دفاتر اسناد رسمی علاقه‌مند هستید، رشته‌ی حقوق برای شما مناسب خواهد بود. موضوعی که علم حقوق با آن سر و کار دارد تمام روابط اجتماعی است که آثار حقوقی بر آن‌ها اعمال می‌شود؛ چنانچه مراد از روابط اجتماعی، ارتباط بین مردم و دولت باشد، از حقوق عمومی بهره می‌برند. حیطه‌ی ارتباط بین مردم و مردم نیز به حقوق خصوصی محدود می‌شود. فن بیان قوی،‌ روابط عمومی بالا، قدرت استدلال و جسارت،‌ ازجمله ویژگی‌های یک حقوقدان موفق است. فارغ‌التحصیلان این رشته بعد از پشت سر گذاشتن آزمون و دوره‌های تخصصی می‌توانند به‌عنوان کارشناس حقوقی، وکیل و عناوین دیگر وارد بازار کار شوند.

3.مدیریت

بعد از رشته‌های رواشناسی و حقوق، مدیریت که شاخه‌های گوناگونی دارد، رشته‌ا‌ی محبوب در بین رشته های علوم انسانی است. مدیریت فرآیندی است که در آن برای رسیدن به هدفی مشخص در سازمان، از برنامه‌ریزی، هدایت اعضا، نظارت بر عملکرد اعضا و همچنین بهره‌برداری صحیح از منابع موجود استفاده می‌شود. برای تحصیل در رشته‌ی مدیریت تسلط بر آمار و اقتصاد ضروری است. اعتماد به‌نفس، فن بیان،‌ روابط اجتماعی بالا، توان رهبری و قدرت تجزیه و تحلیلِ سریع شرایط از ویژگی های یک مدیر تواتمند است. افرادی که از این رشته فارغ‌التحصیل می‌شوند می‌توانند مدیریت مجموعه‌های بزرگ یا کوچکِ دولتی یا خصوصی را برعهده بگیرند. امروزه مدیریت جزو مشاغل پردرآمد جامعه به‌حساب می‌آید.

4.حسابداری

جالب است بدانید رشته‌ی حسابداری مختص رشته های علوم انسانی نیست و تمام داوطلبان از هر سه گروه انسانی، تجربی و ریاضی می‌توانند وارد این رشته شوند. وظیفه‌ی یک حسابدار جمع‌آوری، طبقه‌بندی، خلاصه کردن و تجزیه و تحلیل و ارائه‌ی گزارش نهایی و صورت وضعیت مالی است، به‌طوری‌که دیگر افراد بتوانند از این گزارش‌های نهایی در جهت پیش‌برد اهداف سازمان استفاده کنند. معمولا افرادی که از کار با ریاضیات و اعداد لذت می‌برند وارد این رشته می‌شوند. توجه به این نکته مهم است که داشتن روحیه‌ی خستگی‌ناپذیری و حوصله‌ی زیاد از ابزارهای اصلی فعالیت در رشته حسابداری است. افراد بعد از فارغ‌التحصیل شدن می‌توانند در هر مجموعه‌ای که گردش مالی دارد استخدام شوند. بنابراین این رشته فرصت‌های شغلیِ بی‌شماری دارد و به‌همین دلیل جزو رشته‌های پرطرفدار داوطلبان کنکور در هر سه گروه است.

5.اقتصاد

آنچه در رشته اقتصاد ارائه می‌شود، بررسی عملکرد نظام‌های اقتصادی است. به بیان ساده‌تر، رشته‌ی اقتصاد، فرد را برای فعالیت در بنگاه‌های تجاری در جایگاه تحلیل‌گر بازارهای مالی، مدیر مالی یا مدیر فروش آماده می‌کند. متقاضیان رشته‌ی اقتصاد به مسائل مربوط به اقتصاد علاقه‌مندند و با روحیه کنجکاو و تحقیق‌گر خود به‌دنبال کشف راه‌حل‌های مناسب برای مسائل مالی و اقتصادی هستند. حجم زیادی از کار در این رشته توسط نرم‌افزارهای تخصصی پردازش می‌شوند؛ بنابراین دانشجو باید تسلط نسبی بر کار با کامپیوتر داشته باشد. باتوجه به افزایش تعداد بنگاه‌های تجاری، فارغ‌التحصیلان رشته‌ی اقتصاد فرصت‌های شغلی خوبی در پیش رو خواهند داشت.

6.علوم تربیتی

این رشته به مسائل مربوط به آموزش و پرورش و امور تربیتی می‌پردازد. رشته علوم تربیتی شامل پنج گرایشِ پرورش کودکان استثنایی، راهنمایی و مشاوره، تکنولوژی آموزش، مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی و آموزش پیش‌دبستانی و دبستانی است. فارغ‌التحصیلان این رشته می توانند به‌عنوان مربی در مدارس دوره‌ی ابتدایی، مدارس کودکان استثنایی و سازمان بهزیستی مشغول به تحصیل شوند. متاسفانه علی‌رغم وجود بازار کار خوب و نیاز جامعه به این افراد، توجه چندانی به این رشته نمی‌شود و شاغلان در این رشته‌ها معمولا درآمد مناسبی ندارند.

7.مددکاری اجتماعی

مخاطبانِ فارغ‌التحصیلان رشته مددکاری اجتماعی، افرادی هستند که به خدمات اجتماعی نیاز دارند. این افراد تنها به زندانیان یا کودکان ساکن در پرورشگاه‌ها محدود نمی‌شود، بلکه هر کسی که به دلایل فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی یا اقتصادی دچار مشکل شده است از خدمات این رشته سود می‌جوید. این رشته برای افراد عاطفی که دارای روحیه‌ی حساس هستند توصیه نمی‌شود. یک مددکار باید به سختی‌های مسیر حرفه‌ای خود آگاه باشد.

8.علوم سیاسی

برای افرادی که علاقه‌مند به رشته‌ی علوم سیاسی هستند باید این نکته را متذکر شد که این رشته سیاستمدار پرورش نمی‌دهد و قرار نیست هرکس که از این رشته فارغ‌التحصیل می‌شود وارد دنیای سیاست شود؛ بلکه با تحصیل در این رشته می‌توان یک سیاست‌شناسِ حرفه‌ای شد. یک سیاست‌شناس نظریه‌های مختلف سیاسی و عملکرد آن‌ها را باتوجه به شرایط هر جامعه بررسی می‌کند. متقاضیان رشته علوم سیاسی باید اهل مطالعه‌ی منابع تاریخی و فلسفی بوده و توانایی بررسی نیازهای جامعه را داشته باشند. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در سازمان‌ها به‌عنوان روابط عمومی، یا در بخش‌های حقوقی یا سیاسیِ ‌وزارتخانه‌ها و رسانه‌ها فعالیت کنند. متاسفانه در ایران فرصت‌های شغلی مناسبی در این رشته به چشم نمی‌خورد.

سخن پایانی

هر سال به تعداد علاقه‌مندان به رشته های علوم انسانی افزوده می‌شود و این حقیقت نشانه‌ی احساس نیازِ بیشترِ جامعه به حضور متخصصان گرایش‌های مختلف این گروه است. به یاد داشته باشید که هرکدام از شاخه‌های مختلف علوم انسانی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند؛ بنابراین قبل از انتخاب هریک از گزینه‌ها از هماهنگ بودن ویژگی‌های شخصیتی خود با رشته‌ی انتخابی اطمینان حاصل کنید؛ زیرا باتوجه به ماهیت رشته‌های علوم انسانی، بزرگ‌ترین سرمایه‌ی شما برای تحصیل و کار در این رشته‌ها، آمادگی ذهنی و روانی شما خواهد بود.