معرفی رشتۀ بهداشت مواد غذایی، گرایش‌ها، توانایی‌ها

رشتۀ بهداشت مواد غذایی (Food Hygiene) به مطالعه و بررسی مسائل مرتبط با ایمنی و بهداشت مواد غذایی می‌پردازد. این رشتۀ بهداشتی به دانش‌آموختگان اجازه می‌دهد تا در زمینه‌های مختلف از تولید تا توزیع و مصرف مواد غذایی مشغول به کار شوند و برای ایمنی و سلامت مصرف‌کنندگان نگرانی کمتری وجود داشته باشد.

گرایش­های رشتۀ بهداشت مواد غذایی

1. گرایش بهداشت مواد غذایی و تغذیه:

   بررسی اثر مواد غذایی بر سلامت انسان و نحوۀ تنظیم رژیم‌های غذایی مناسب جهت حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.

2. گرایش بهداشت مواد غذایی و ایمنی غذا:

   این گرایش بر مطالعه و کنترل مواد آلوده و ناامن در غذاها تمرکز دارد و تلاش می‌کند تا بهداشت و ایمنی مواد غذایی مصرفی را تضمین کند.

3. گرایش بهداشت مواد غذایی و میکروبیولوژی:

   بررسی میکروب‌ها و اثرات آن­ها بر کیفیت و ایمنی مواد غذایی را در نظر می‌گیرد و به روش‌های کنترل و پیشگیری از آلودگی‌های میکروبی می‌پردازد.

4. گرایش بهداشت مواد غذایی و فرآوری:

   این گرایش به بررسی فرآیندهای فرآوری مواد غذایی و کنترل کیفیت محصولات نهایی می‌پردازد.

5. گرایش بهداشت مواد غذایی و بسته‌بندی:

   مطالعه و کنترل بسته‌بندی مناسب برای حفظ کیفیت و ایمنی مواد غذایی را در بر دارد.

اهمیت رشتۀ بهداشت مواد غذایی

1. پیشگیری از عوارض مواد غذایی:

   بررسی عواملی که ممکن است منجر به آلودگی یا خطرهایی برای مصرف‌کنندگان شود و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه جلوگیری از این موارد مهمی است که در این رشته انجام می‌شود.

2. کنترل غذاهای صنعتی:

   ارزیابی کنترل‌ها و نظارت بر غذاهای صنعتی که ممکن است مواد نگهدارنده و کنسرواتیو داشته باشند و مطالعه تأثیرات آن­ها بر سلامت مصرف‌کنندگان نیز جزء مسائل مهم این رشته محسوب می‌شود.

3. بررسی آثار سوء بر سلامتی افراد:

   بررسی علل و عوامل موجب بروز عوارض سلامتی در اثر مصرف مواد غذایی و انجام تحقیقات جهت بهبود وضعیت بهداشتی این مواد نیز از وظایف مهندسان بهداشت مواد غذایی است.

4. مطالعه غذاهای سالم و غیر آلوده:

   بررسی غذاهای سالم و غیر آلوده و اطمینان از کیفیت و ایمنی این مواد جهت مصرف عمومی از دیگر مسائل مهم رشته بهداشت مواد غذایی است.

5. بررسی روش‌های تهیه و نگهداری و مصرف غذا:

   مهندسان بهداشت مواد غذایی بررسی روش‌های تهیه، نگهداری و مصرف غذاها را به منظور ارتقای کیفیت و بهداشت این مواد در نظر می‌گیرند.

وظایف کارشناس بهداشت مواد غذایی

• همکاری در بخش آموزش و تحقیقات بهداشت مواد غذایی
• برقراری تمام نکات بهداشتی در واحدهای تولید فرآورده‌­های غذایی
• بازرسی بهداشتی و اصولی کشتارگاه­‌های دام و طیور
• مسئولیت بهداشتی در مراکز عرضه مواد غذایی
• بازرسی بهداشتی در مراکز توزیع فرآورده‌­های غذایی و مواد خام دامی
• ارائه خدمات آزمایشگاه‌­های کنترل کیفی و بهداشتی مواد غذایی
• مهارت و دانش موردنیاز در زمینۀ تولید مواد غذایی
• مسئولیت بهداشتی در مراکز جمع‌­آوری شیر
• همکاری در نظارت بهداشتی در اسکله­‌های صیادی و مراکز صید
• بررسی راه­‌های تولید سریع و ارزان مواد غذایی
• آزمایش و نمونه‌­برداری از سلامت و با کیفیت بودن مواد غذایی

توانایی‌­های موردنیاز برای موفقیت

1. علاقه به زیست و شیمی: این رشته با مطالعه و بررسی علوم زیستی و شیمیایی در رابطه با مواد غذایی سر و کار دارد. علاقه به این حوزه‌ها باعث می‌شود که دانشجویان بتوانند بهترین نتایج را در مطالعات و تحقیقات مرتبط با بهداشت مواد غذایی کسب کنند.
2. دانش بالا در ریاضیات:  آنالیز دقیق داده‌ها و انجام محاسبات پیچیده جزء وظایف این رشته است. دانش بالا در ریاضیات به دانشجویان کمک می‌کند تا با دقت و دقت بیشتر به مسائل مرتبط با بهداشت مواد غذایی نگریسته و تحلیل‌های کامل‌تری انجام دهند.
3. تمرکز بالا و دقت: بهداشت مواد غذایی به دقت و تمرکز بالا نیاز دارد تا از کیفیت و ایمنی غذاها اطمینان حاصل شود و از هرگونه خطری به سلامت افراد جلوگیری شود.
4. توانایی کار تیمی:  در صنعت و محیط‌های تحقیقاتی، کار تیمی بسیار مهم است و به­‌دلیل پیچیدگی مسائل بهداشت مواد غذایی، تعامل مؤثر و همکاری با دیگران جهت انجام پروژه‌ها و تحقیقات امری ضروری است.
5. توانایی جسمانی مناسب: در برخی موارد، برای بررسی و کنترل شرایط کارخانه‌ها و اجرای آزمایشات نیاز به جابجایی و فعالیت‌های جسمانی می‌باشد که توانایی جسمانی مناسب ضروری است.
6. علاقه به کار در کارخانه‌ها: اکثر کارهای مرتبط با بهداشت مواد غذایی در کارخانه‌ها و محیط‌های صنعتی انجام می‌شود. اگر علاقه‌مند به کار در این محیط‌ها هستید، رشتۀ بهداشت مواد غذایی می‌تواند برای شما یک انتخاب مناسب باشد.

مزایا و معایب رشته بهداشت مواد غذایی

مزایا:

1. پرکاربرد و بازار کار گسترده: بهداشت مواد غذایی یکی از رشته‌های پرکاربرد و بازار کار گسترده است زیرا ایمنی و بهداشت مواد غذایی در جامعه بسیار حائز اهمیت است.
2. اهمیت استراتژیک: بهداشت مواد غذایی به‌­عنوان یک زمینۀ استراتژیک و حیاتی در جامعه، اهمیت بالایی دارد و به ارتقاء سلامت عمومی کمک می‌کند.
3. پیشگیری از بیماری‌ها: تخصص‌های بهداشت مواد غذایی به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی که از طریق مواد غذایی منتقل می­‌شوند، کمک می‌کند.
4. ایجاد اطمینان مشتریان: کنترل کیفیت و بهداشت مواد غذایی باعث ایجاد اطمینان مشتریان و افزایش اعتماد آن­ها به محصولات می‌شود.
5. موقعیت شغلی مناسب: فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در بخش‌های مختلف صنعت غذایی، آزمایشگاه‌ها، مراکز بهداشتی و درمانی و دیگر سازمان‌ها و مؤسسات بهداشتی مشغول به کار شوند.

 معایب:

1. مسئولیت‌پذیری بالا: تخصص‌های بهداشت مواد غذایی با مسئولیت‌پذیری بالایی همراه است، زیرا این افراد باید بر عهده کنترل و نظارت بر کیفیت و ایمنی مواد غذایی باشند.
2. کار در شرایط حساس: افراد این رشته ممکن است برای انجام آزمایش‌ها و بررسی‌های بهداشتی به محیط‌ها و شرایطی دسترسی داشته باشند که نیاز به دقت و هوشیاری بالا دارد.
3. نیاز به آشنایی با مواد شیمیایی: برای انجام تحقیقات و بررسی‌های بهداشتی، افراد این رشته نیاز به آشنایی با مواد شیمیایی دارند که ممکن است نیاز به توجه و دقت بیشتری داشته باشد.

نویسنده: تیم مشاوره مقدم _ فاطمه دهقانپور