رشتۀ روابط عمومی در مقطع کارشناسی یک رشتۀ تحصیلی است که مهارت‌ها و دانش‌های لازم را برای ارتباطات عمومی در حوزه‌های مختلف به دانشجویان می‌آموزد. این رشته به دانشجویان آموزش می‌دهد که چگونه با موفقیت با افراد و گروه‌های مختلف ارتباط برقرار کنند و در زمینه‌هایی مانند روابط عمومی سازمانی، روابط عمومی دولتی و روابط عمومی رسانه‌ای فعالیت کنند.
گرایش‌های رشتۀ روابط عمومی
رشتۀ روابط عمومی در مقطع کارشناسی گرایش‌های مختلفی دارد که به دانشجویان امکان می‌دهد در زمینه‌های خاصی تخصص پیدا کنند. برخی از اصلی‌ترین گرایش‌های رشتۀ روابط عمومی عبارتند از:
گرایش روابط عمومی سازمانی:
در این گرایش، دانشجویان مهارت‌ها و دانش‌های لازم برای مدیریت روابط عمومی درون سازمانها فرا می‌گیرند. آنها می‌توانند بهعنوان متخصصان روابط عمومی در سازمانها فعالیت کنند و در توسعۀ استراتژی‌های ارتباطی، مدیریت رویدادها و ارتباط با کارمندان و سایر ذینفعان سازمانی نقش داشته باشند.
گرایش روابط عمومی دولتی:
در این گرایش، دانشجویان به مطالعۀ روابط عمومی دولت‌ها و نهادهای دولتی می‌پردازند. آنها می‌توانند در بخش‌های روابط عمومی و ارتباطات دولتی فعالیت کنند و در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی دولت و همچنین ارتباط با رسانه‌ها و عموم جامعه دخالت داشته باشند.
گرایش روابط عمومی رسانه‌ای:
در این گرایش، دانشجویان به مطالعۀ روابط رسانه‌ها با عموم جامعه می‌پردازند. آنها می‌توانند در بخش‌های روابط عمومی رسانه‌ها و سازمان‌های رسانه‌ای فعالیت کنند و در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی رسانه‌ها و همچنین مدیریت روابط با عموم جامعه نقش داشته باشند.
گرایش روابط عمومی بین‌المللی:
در گرایش روابط عمومی بین‌المللی، دانشجویان به مطالعۀ روابط بین کشورها و سازمان‌های بین‌المللی می‌پردازند. آنها می‌توانند در بخش‌های روابط عمومی سازمان‌های بین‌المللی، سفارتخانه‌ها و سازمان‌های غیردولتی فعالیت کنند. آنها در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی بین‌المللی، مدیریت روابط با رسانه‌های بین‌المللی و ارتباط با جوامع بین‌المللی نقش دارند.
گرایش روابط عمومی دیجیتال:
در این گرایش، دانشجویان به مطالعۀ روابط عمومی در فضای مجازی و استفاده از روش‌های دیجیتال در ارتباطات می‌پردازند. آنها می‌توانند در بخش‌های روابط عمومی سازمانها و شرکت‌ها فعالیت کنند و در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی دیجیتال، مدیریت شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات آنلاین نقش داشته باشند.
هر یک از این گرایش‌ها به دانشجویان فرصت می‌دهد تا در حوزه‌های مختلف روابط عمومی تخصص پیدا کنند و در آینده در زمینه‌های مرتبط با این گرایش‌ها بهعنوان متخصصان روابط عمومی فعالیت کنند.
توانایی‌های لازم برای موفقیت در رشتۀ روابط عمومی
- مهارت‌های ارتباطی: برای برقراری ارتباط مؤثر با افراد و گروه‌های مختلف، نیاز است تا دارای مهارت‌های خوبی در زمینۀ گفتار و نوشتار باشید. همچنین، باید بتوانید به خوبی گوش دهید و به‌درستی فهمیده شوید.
- تحلیل و استدلال: برای تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی، نیاز است تا بتوانید به تحلیل و بررسی اطلاعات و داده‌ها بپردازید و استدلال منطقی داشته باشید.
- مدیریت زمان: در رشتۀ روابط عمومی، معمولاً با وظایف متعدد و مهمی سر و کار دارید. بنابراین، توانایی مدیریت زمان و برنامه‌ریزی مناسب برای انجام وظایف به موقع و بهترین شکل اهمیت دارد.
- خلاقیت: برای جذب توجه و تأثیرگذاری در ارتباطات، نیاز است تا توانایی خلاقیت و نوآوری را داشته باشید. باید بتوانید راه‌حل‌های خلاقانه و جذاب برای مسائل و چالش‌های روزمره پیدا کنید.
- توانایی مدیریت بحران: در صنعت روابط عمومی، بحران‌ها و مواجهه با موقعیت‌های دشوار معمول است. بنابراین، توانایی مدیریت بحران و گرفتن تصمیمات سریع و صحیح در شرایط فشرده اهمیت دارد.
فضای کاری و فرصت‌های شغلی رشتۀ روابط عمومی
سازمانها و شرکت‌ها:
بیشتر سازمانها و شرکت‌ها نیاز به متخصصان روابط عمومی دارند تا در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی، مدیریت روابط با رسانه‌ها، ارتباط با مشتریان و مدیریت رویدادها نقش داشته باشند.
- رسانه‌ها: رسانه‌ها نیز به متخصصان روابط عمومی نیاز دارند تا در مدیریت ارتباط با رسانه‌ها، ارتباط با عموم مردم و تبلیغات رسانه‌ای ایفای نقش کنند.
- سازمان‌های غیردولتی: سازمان‌های غیردولتی (NGOs) نیز از خدمات متخصصان روابط عمومی استفاده می‌کنند تا در ارتباط با جامعه و جمع‌آوری منابع مالی و نیروی انسانی نقش داشته باشند.
- سازمان‌های بین‌المللی: سازمان‌های بین‌المللی نیز به متخصصان روابط عمومی نیاز دارند تا آنها را در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی بین‌المللی، مدیریت روابط با سایر کشورها و سازمانها و ارتباط با رسانه‌های بین‌المللی یاری کنند.
- دفاتر مشاوره: متخصصان روابط عمومی می‌توانند در دفاتر مشاوره روابط عمومی فعالیت کنند و به سازمانها و شرکت‌ها در تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های ارتباطی کمک کنند.
- ارائه‌دهندگان خدمات روابط عمومی: شرکت‌ها و سازمانها ممکن است خدمات روابط عمومی را به شرکت‌ها و سازمان‌های بیرون واگذار کنند. این شامل طراحی و اجرای استراتژی‌های ارتباطی، تدوین مطبوعات و محتوا، مدیریت رویدادها و کمپین‌های تبلیغاتی است.
- آموزش و آموزش: متخصصان روابط عمومی می‌توانند بهعنوان مدرسان و مشاوران در دوره‌های آموزشی و آموزشی در حوزۀ روابط عمومی فعالیت کنند.
- کارآفرینی: برخی از فارغ‌التحصیلان رشتۀ روابط عمومی ممکن است تصمیم بگیرند تا به صورت مستقل و کارآفرین در زمینۀ خدمات روابط عمومی فعالیت کنند و شرکت خود را تأسیس کنند.
- رسانه‌های اجتماعی و دیجیتال: با پیشرفت فناوری و رواج رسانه‌های اجتماعی و دیجیتال، فرصت‌های شغلی در این حوزه نیز افزایش یافته است. متخصصان روابط عمومی می‌توانند در تدوین استراتژی‌های رسانه‌های اجتماعی، مدیریت ارتباطات آنلاین و تبلیغات دیجیتال نقش داشته باشند.
- مدیریت بحران: در مواقع بحرانی مانند حوادث طبیعی، حوادث صنعتی یا مشکلات عمومی، متخصصان روابط عمومی می‌توانند در تدوین و اجرای استراتژی‌های مدیریت بحران و ارتباط با رسانه‌ها و جامعه نقش داشته باشند.
نویسنده: تیم مشاوره مقدم _ فاطمه دهقانپور