چطور برای اوقات فراغت خود برنامه ریزی کنیم

اوقات فراغت و نحوه پر کردن آن نقش مهمی در شکل‌گیری بهتر سایر فعالیت‌های فرد و موفقیت در آنها دارد. این زمان را می‌توان به‌منزله فرصتی برای تقویت نیروی جسمی و ذهنی افراد به‌شمار آورد که در صورت برنامه‌ریزی صحیح، تاثیر به‌سزایی در روند دیگر کارها و برنامه‌های زمان فعالیت آنها خواهد داشت.

اگر درحال تحصیل هستید یا شغلتان طوری است که در آن فعالیت ذهنی دارید، استفاده بهتر از زمان و برنامه ریزی برای اوقات فراغت، انرژی مضاعفی برای ادامه کار به شما خواهد بخشید.

در مطالعه این مطلب با ما همراه شوید تا از تاثیر باورنکردنی برنامه‌ریزی و نقش زمان‌بندی صحیح برای آن بیشتر گفتگو کنیم.

اوقات فراغت: وقت هدررفته یا انرژی دوباره؟

زمان عنصری کلیدی در عصر ماست که راز بسیاری از موفقیت‌های فردی و اجتماعی در آن نهفته است. به شرط آنکه از این عنصر به‌خوبی و با موفقیت استفاده کرده و آن را به نفع خود تقسیم‌بندی کنیم.

هنگام مرور فعالیت‌های روزانه، اغلب با الگوهایی منظم و تکراری در آن‌ها مواجه می‌شویم. دوره‌هایی از کار، استراحت، خواب و فعالیت‌های شخصی که به‌تناوب تکرار شده و روز، هفته، ماه و سال‌های زندگی را تشکیل می‌دهند. این تکرار می‌تواند مانند تیغه‌ای دولبه عمل کرده و نقش‌های مثبت و منفی در روند فعالیت‌های ما ایفا کند.

از یک سو این تکرار به منزله تمرینی مکرر، ما را در کارها و فعالیت‌هایمان خبره و کارآمد کرده و به آن سرعت و کیفیت می‌بخشد و از سوی دیگر پس از مدتی، تکراری شده و به‌دلیل کسالت و یکنواختی که ایجاد می‌کند از دقت آن کاسته خواهد شد.

راز جلوگیری از بروز چنین حالتی، استفاده بهینه و برنامه ریزی برای اوقات فراغت است.

با برنامه‌ریزی دقیق زمان‌های آزاد، از افت راندمان کاری جلوگیری کنیم!

زمان فراغت در صورتی که برای آن برنامه یا پیش‌فرضی نداشته باشیم به‌راحتی هدر رفته و پس از آن انرژی منفی و حس سرخوردگی نصیب فرد می‌شود. به این دلیل لازم است برای این زمان، که در صورت استفاده صحیح می‌تواند انرژی مجدد برای کار به ما ببخشد، برنامه‌ریزی اصولی داشته باشیم.

در یک برنامه‌ریزی منظم و اصولی، جای معینی برای هر کاری، از سفر تا برنامه‌های کوتاه‌مدت تفریحی و بسیاری موارد دیگر وجود دارد. به عبارت دیگر پرکردن این اوقات لزوما به‌معنای بیکاری یا بی‌نظمی در برنامه‌های روزمره نیست؛ بلکه برعکس تا حد زیادی به‌معنی انجام کارها و فعالیت‌های موردعلاقه فرد است.

از بهترین شیوه‌های گذران مفید این دوره، برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده برای این مدت و همزمان، داشتن انعطاف‌پذیری لازم در چنین برنامه‌ای است. به این ترتیب می‌توان ضمن استفاده مفید از زمان فراغت و استراحت، از هدررفتن این زمان ارزشمند نیز جلوگیری کرد.

چگونه زمان فراغت خود را با کار پر کنیم؟

کارهای جسمی و ذهنی از نظر ماهیت در نقطه مقابل هم قرار دارند و در عین حال مکمل هم هستند.

برای افرادی که به فعالیت‌های ذهنی مشغولند، فاصله گرفتن از روند تکراری چنین کارهایی و مشغول شدن به فعالیت‌های جسمی می‌‌تواند سهم زیادی در رفع خستگی و کسب انرژی دوباره داشته باشد. در نقطه مقابل چنین کسانی، افرادی با فعالیت‌های فیزیکی و جسمی قرار دارند. برای چنین افرادی فاصله گرفتن از کارهای فیزیکی و روی آوردن به فعالیت‌های ذهنی می‌تواند سهم مهم و لذت‌بخشی در برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت داشته باشد.

بسیاری از ما به‌ دلایل شغلی یا سبک زندگی شخصی، با ترکیبی از این دو نوع فعالیت زمان خود را پر می‌کنیم.

سهم ورزش و تفریح در زمان فراغت را فراموش نکنید!

ورزش برای بسیاری از ما قسمتی لذت‌بخش از فعالیت‌های شخصی است. همه افراد حتی آن‌ها که ورزش را به‌شکل حرفه‌ای و به‌عنوان شغل خود انتخاب می‌کنند، می‌توانند این گزینه جذاب را در برنامه‌ریزی زمان فراغت خود گنجانده و با آن از فعالیت‌های تکراری روزمره فاصله بگیرند.

ورزش‌هایی نظیر شنا، دوچرخه سواری، طبیعت گردی و کوهنوردی، فرصت بی‌نظیری جهت فعالیت جسمی و رها شدن از روند روزمرگی و کسالت ناشی از آن هستند.

دانش‌آموزان و دانشجویان از اصلی‌ترین گروه‌های مشتاق به انجام این فعالیت به‌شمار می‌آیند. برای چنین افرادی فاصله گرفتن از شهر و محیط کار و تحصیل، مشکلات آن و رفتن به محیط طبیعی فراغت ذهنی به‌وجود می‌آورد که در موقعیت‌های دیگر نمی‌توان یافت.

استفاده از هوای پاک و آرامش طبیعت ذهن را از مشکلات و درگیری‌های روزمره رها کرده و انرژی دوباره و بی‌نظیری جهت بازگشت به فعالیت‌های شغلی و تحصیلی به افراد می‌دهد.

7 روش مفید برای برنامه ریزی اوقات فراغت

زمان به‌سرعت در گذر است و همه آنچه درباره برنامه ریزی برای اوقات فراغت گفته شد، تنها در صورتی امکان‌‌پذیر و مفید خواهد بود که در اجرای این برنامه‌ها مصمم باشیم. برنامه ریزی برای اوقات فراغت نیز شامل همین قانون است و باید موارد زیر را در آن منظور کرد:

• طراحی برای دوره فراغت:

  این کار در اولین قدم به شکل ذهنی و زمانی آغاز می‌شود که هنوز در زمان کار و فعالیت به سر می‌بریم. این طرح سپس با ثبت در برنامه و زمان مشخص بررسی شده و تغییراتی در آن ایجاد می‌شود.

• زمان دقیق برای انجام هر کار:

  با توجه به محدود بودن اوقات فراغت، فرصت چندانی برای هدردادن آن وجود ندارد. پس بهتر است ریز کارهایی را که مایلید در این زمان انجام دهید مشخص و یادداشت کنید.

• دوری از استرس در اوقات فراغت:

  وسواس بیش از حد در برنامه ریزی برای این زمان، از لذت شما کم کرده و بخش مهمی از ارزش این زمان را از بین می‌برد.

• تطبیق برنامه‌ها با شرایط موجود:

  بسته به فصلی که تعطیلات و اوقات فراغت خود را در آن سپری می‌کنید، انتخاب برنامه‌ها متفاوت خواهد بود. برای مثال می‌توان در فصل تابستان از اردوهای تابستانی و شنا استفاده کرد و در زمستان اسکی یا سفر به شهرهای جنوبی را جایگزین کرد.

• برنامه ریزی برای اوقات فراغت بر اساس زمان موجود:

  بسته این‌که طول تعطیلات و فرصت شما برای داشتن اوقات فراغت چقدر است، برنامه‌های متفاوتی را می‌توانید در آن بگنجانید. تعطیلات تابستانی به‌دلیل طولانی بودن فرصت مناسبی برای سفر هستند که نباید از دست داد.

• استفاده از امکانات موجود برای اوقات فراغت:

  از مطالعه، تماشای فیلم و گوش کردن به موزیک موردعلاقه تا انجام فعالیت‌های لذت‌بخشی مانند باغبانی، سفالگری، نجاری و تهیه لوازم هنری و دست‌ساز را می‌توان در ردیف کارهایی قرار داد که افراد برای رفع خستگی از کارهای تکراری و فعالیت‌های روزمره در برنامه خود می‌گنجانند. هیچ‌یک از این موارد لزوما نیازمند داشتن تخصص یا مهارت خاصی نیست. فقط با داشتن ذوق شخصی، حتی با ساده‌ترین لوازم می‌توان انجام این کارها را به‌عنوان گزینه‌ای ایده‌آل در برنامه اوقات فراغت گنجاند.

• زمان فراغت را به درس نگذرانید:

  یک اشتباه رایج به‌ویژه بین خانواده‌هایی که فرزندان دانش‌آموز یا دانشجو دارند، جا دادان برنامه‌های درسی یا تکالیف عقب‌افتاده در این زمان است. به این ترتیب خستگی به تن فرد باقی مانده و لذت کافی از اوقات فراغت نخواهد برد. در حالی که اختصاص این زمان به تفریح و استراحت، راندمان کاری و درسی را پس از پایان تعطیلات افزایش می‌دهد.

سخن آخر

برنامه ریزی برای اوقات فراغت، از هدررفتن زمان مفید این دوران جلوگیری کرده و لذت استفاده از آن را دوچندان می‌کند. در هر شغل و موقعیت اجتماعی که باشیم، نیاز به داشتن زمان مفیدی به‌عنوان زمان فراغت و استراحت که در آن صرفا به کارهای دلخواه و علایق شخصی خود بپردازیم اهمیت زیادی دارد.

در همه این موارد زمان‌بندی دقیق و یادداشت کردن موارد آن، نقش بزرگی در برنامه ریزی برای اوقات فراغت دارد. در صورتی که زمان فراغت طولانی باشد، گنجاندن سفرهای تفریحی و سیاحتی می‌تواند ایده جالبی برای این زمان باشد.

پیشنهاد آخر ما به‌ویژه برای افرادی که با فعالیت‌های ذهنی سروکار دارند، استفاده از طبیعت و گذراندن بخشی از زمان فراغت در این محیط است. در صورتی که این دوره با زمان‌بندی دقیق و اجرای صحیح برنامه‌ها همراه باشد، در پایان زمان فراغت روحیه شاداب و طراوت و تازگی را احساس کرده و آمادگی بالایی برای بازگشت به کار و فعالیت‌های روزانه خواهیم داشت.

نویسنده: کلاسینومگ