رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا به مطالعه و اجرای مباحث مدیریتی و بازرگانی در حوزه‌های مرتبط با صنعت و کسب و کارهای دریایی می‌پردازد. این رشته تمرکز خود را بر روی امور اقتصادی، حمل و نقل دریایی، تجارت بین‌المللی و مدیریت شرکت‌ها و سازمان‌ها در حوزۀ دریا دارد.
اهمیت رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا
اهمیت این رشته از دو جهت قابل توجیه است. اولاً، صنعت‌ها و کسب و کارهای مرتبط با دریا و تجارت بین‌المللی نقش بسزایی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کنند. دوماً، مدیران و کارشناسان متخصص در این حوزه‌ها نقش کلیدی در بهبود و بهینه‌سازی فرآیندها و عملکرد این صنعت‌ها دارند.
گرایش‌های رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا
این رشته گرایش مستقیم ندارد و علاقه‌مندان می‌توانند در مقطع ارشد به تحصیل در رشته‌های زیر مشغول شوند:
مدیریت و کسب‌وکارهای بین‌المللی دریا:
بررسی و مدیریت فرآیندها و روابط تجاری بین کشورها و شرکت‌ها در حوزۀ دریا
حمل و نقل دریایی:
مدیریت عملیات حمل و نقل کالا و مسافر دریایی و ارتباط با بنادر و کشتی‌ها
تجارت بین‌المللی:
بررسی و تحلیل مسائل تجاری مرتبط با صادرات و واردات بین کشورها
مدیریت شرکت‌های دریایی:
مدیریت استراتژیک و عملیاتی شرکت‌ها و سازمان‌ها در حوزۀ دریا
بازار کار و فرصت‌های شغلی رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در امور مدیریتی و اجرایی، بازرگانی، تجارت بین‌المللی، حمل و نقل دریایی، بنادر، شرکت‌های دریایی و سازمان‌های دولتی و غیردولتی فعالیت کنند.
- شرکت‌های بنادر و کشتیرانی: فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در شرکت‌ها و سازمان‌های مرتبط با بنادر و کشتیرانی، به‌عنوان مدیران، کارشناسان بازرگانی دریا، مدیران منابع انسانی و… مشغول به کار شوند.
- مؤسسات گمرکی و خدماتی مرتبط با گمرک: افراد متخصص در این رشته می‌توانند در مؤسسات گمرکی، کارگزینی، ارائۀ خدمات گمرکی و مشاوره در زمینه‌های گمرکی فعالیت کنند.
- شرکت‌های حمل و نقل و جابه‌جایی کالا در بنادر: مدیران و کارشناسان این رشته می‌توانند در شرکت‌های حمل و نقل کالا، شرکت‌های مشاوره‌ای در زمینۀ حمل و نقل دریایی و… کار کنند.
- امور مربوط به پرسنل و کارگزینی: فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در امور مربوط به پرسنل، کارگزینی و مدیریت منابع انسانی در شرکت‌ها و مؤسسات مرتبط با حوزۀ دریا فعالیت کنند.
- مؤسسات فعال در زمینۀ بازرگانی دریایی: افراد متخصص مدیریت و بازرگانی دریا می‌توانند در شرکت‌های خصوصی و دولتی فعال در زمینۀ بازرگانی دریایی، به‌عنوان مدیران، کارشناسان بازرگانی و مشاوره‌گران مشغول به کار شوند.
- مشاورۀ سرمایه‌گذاری‌های خارجی: با توانایی‌های دریافت اطلاعات و تحلیل بازار‌های خارجی، افراد متخصص مدیریت و بازرگانی دریا می‌توانند به‌عنوان مشاور سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه‌های مرتبط با دریا فعالیت کنند.
در کل، رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا بازار کار گسترده‌ای دارد و فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در حوزه‌های مختلف اقتصادی و تجاری مرتبط با دریا فعالیت کنند. همچنین، به دلیل اهمیت تجارت و ترابری دریایی در سطح بین‌المللی، فرصت‌های شغلی و کسب و کار در این حوزه نیز بسیار پیشرفته است.
وظایف رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا در محیط کار:
وظایف افراد متخصص در این رشته شامل مدیریت عملیات، برنامه‌ریزی تجارت بین‌المللی، طراحی و اجرای سیاست‌های تجاری و اقتصادی مرتبط با صنعت‌های دریایی می‌شود.
- مدیریت امور بندری و امور دریایی بازرگانی کشور
- ایجاد و تکمیل و توسعۀ ساختمان‌ها و تأسیسات و تعمیرگاه‌های بندری و دریایی بازرگانی و وسائل و تجهیزات مربوط و بهره‌برداری از آنها
- تهیه و تنظیم واجرای مقررات بندری و دریایی و کشتیرانی بازرگانی طبق قوانین مربوط
- تنظیم امور مربوط به راهنمایی کشتی‌ها با تصویب شورای عالی سازمان
توانایی‌های موردنیاز برای موفقیت
توانایی‌ها و علاقه‌های شما برای رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا بسیار مهم و مناسب است. این توانایی‌ها و علاقه‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا در این رشته موفق و حرفه‌ای عمل کنید. اکنون به صورت خلاصه به توضیح هر یک از این توانایی‌ها می‌پردازیم:
- علاقۀ اولیه به مدیریت و بازرگانی دریا: این علاقه نقطۀ شروع بسیار مهمی است و می‌تواند شما را متوجه زمینه‌های مختلفی از مدیریت در حوزۀ دریا کند و به شما انگیزۀ بیشتری برای ادامۀ تحصیل و کار در این زمینه بدهد.
- توانایی تجزیه و تحلیل بالا: تجزیه و تحلیل دقیق در بررسی اطلاعات و داده‌ها بسیار مهم است، به ویژه در حوزه‌های مدیریتی و بازرگانی که نیاز به تصمیم‌گیری هوشمندانه دارند.
- توانایی تمرکز: مدیریت دریا و بازرگانی زمینه‌های گسترده‌ای را شامل می‌شود و توانایی تمرکز بر روی اهداف و وظایف مختلف از جمله برنامه‌ریزی، تجارت بین‌المللی، حمل و نقل دریایی و … بسیار مهم است.
- دقت و توجه زیاد: مسائل مدیریت و بازرگانی ممکن است بسیار پیچیده و حساس باشند، بنابراین نیاز به دقت و توجه دقیق به جزئیات ضروری است.
- روابط عمومی خوب: در این حوزه، ارتباط با دیگران و توانایی برقراری روابط مؤثر بسیار اهمیت دارد. همکاری با تیم‌ها، ارتباط با مشتریان و همکاران از اصول مدیریت بازرگانی است.
- توانایی مدیریت بحران: در مدیریت دریا ممکن است با مواقع بحرانی مواجه شوید و نیاز به تصمیم‌گیری سریع و کارآمد در این مواقع داشته باشید.
- تسلط بر زبان انگلیسی: زبان انگلیسی به‌عنوان زبان بین‌المللی در تجارت و صنعت دریا بسیار مهم است و تسلط بر آن شما را قادر به برقراری ارتباط با افراد و شرکت‌ها بین‌المللی می‌کند. این توانایی‌ها به شما کمک می‌کنند که به‌عنوان یک مدیر و کارشناس در زمینۀ مدیریت و بازرگانی دریا موفقیت‌آمیز عمل کنید و فرصت‌های شغلی گسترده‌ای را در این حوزه به دست آورید.
مزایا و معایب رشتۀ مدیریت و بازرگانی دریا
مزایا:
– فرصت‌های شغلی بین‌المللی و آموزش‌های متخصص در حوزۀ دریایی
– نقش کلیدی در صنعت‌ها و کسب و کارهای مرتبط با دریا
– ارتباط و همکاری با شرکت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی
– فرصت‌های کاری در بنادر و حمل و نقل دریایی
معایب:
– مسئولیت‌ها و فشار کاری در مواقع بحرانی
– تغییرات در شرایط آب و هوا و تأثیر آن بر برنامه‌ها و برنامه‌ریزی
– نیاز به آموزش‌های متخصص در حوزه‌های مختلف اقتصادی و تجاری
نویسنده: تیم مشاوره مقدم _ فاطمه دهقانپور